Astudiaeth cydweithredu traws-broffesiynol i ymchwilio i werth monitro cyflyrau gofal llygaid cronig yn y gymuned
202/11/2020
Rydym yn falch iawn o gyhoeddi bod tîm amlddisgyblaethol wedi ennill grant Ymchwil er Budd i Gleifion a’r Cyhoedd (RfPPB) sylweddol gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru (YIGC) i ymchwilio i “werth” monitro amodau cronig (hirsefydlog) sy'n bygwth golwg yn y gymuned. Dros y blynyddoedd diwethaf mae'r llwyth gwaith ar y gwasanaeth llygaid ysbytai yn y DU wedi parhau i ehangu y tu hwnt i allu'r gweithlu sydd ar gael. Ers 2017 mae Offthalmoleg wedi cael y nifer uchaf o benodau cleifion allanol o unrhyw arbenigedd yn y GIG.
Mae nifer o ddulliau newydd o reoli hyn wedi datblygu ledled y DU. Yng Nghymru yn bennaf rydym wedi mynd ar drywydd uwchsgilio Optometreg gofal sylfaenol. Mae optometryddion yn weithwyr proffesiynol gofal llygaid sy'n gallu gweithio yn amgylchedd yr ysbyty, ond yn fwy cyffredin gweithio yn y gymuned yn darparu gwasanaethau archwilio llygaid.
Mae hyfforddiant a chymhwyster pellach wedi caniatáu i'r gweithwyr iechyd proffesiynol gofal sylfaenol hyn ddechrau darparu gwasanaethau yn y gymuned a ddarparwyd yn hanesyddol yn yr ysbyty. Fodd bynnag, ar hyn o bryd mae'r gwasanaethau a ddarperir ac ymhle yn amrywiol ar draws y rhanbarth. Un rheswm dros yr amrywioldeb hwn yw'r diffyg tystiolaeth o ansawdd i gefnogi'r dull gorau i'w gymryd.
Felly, mae'r grŵp hwn, H2C Co-Lab Cymru (Cydweithrediad Ysbyty i Gymuned Cymru), wedi datblygu'r prosiect hwn i lywio'n well y penderfyniadau a wneir ar lefel bwrdd iechyd a llywodraeth Cymru.
Noddir y prosiect gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan ac mae ganddo gynrychiolwyr o bob rhan o grwpiau gofal llygaid, economeg iechyd a grwpiau budd cleifion. Mae hyn yn cynnwys gofal sylfaenol (Optometreg Cymru), gofal eilaidd (Adrannau Offthalmoleg Ysbyty Cymru), cefnogaeth academaidd gan dair o brif brifysgolion De Cymru (Caerdydd, Abertawe a De Cymru). Daw cydweithredu pellach hefyd gan bartneriaid cleifion gan gynnwys Sight Cymru, y Gymdeithas Macwlaidd, y Gymdeithas Glawcoma Ryngwladol, a Chyngor Cymru i'r deillion.
Ein nod yw diffinio “gwerth” optometryddion cymunedol yn rheoli amodau llygaid sy'n bygwth golwg Dirywiad Macwlaidd sy'n Gysylltiedig ag Oed a Glawcoma, yn y gymuned. Bydd gwerth yn y cyd-destun hwn nid yn unig yn gostau ariannol ond yn canolbwyntio ar y claf, ar y rheolaeth gywir, yn y lle iawn ar yr adeg iawn.
Arweinydd y Prosiect:
- Yr Athro Barbara Ryan, Optometrydd yn UHB Aneurin Bevan
Cyd-ymgeiswyr:
- Yr Athro Rachel North, Ysgol Optometreg Prifysgol Caerdydd
- Yr Athro Carolyn Wallace, Prifysgol De Cymru
- Dr Mark Davies, Prifysgol De Cymru
- Dr Phillipa Anderson, Pennaeth y Ganolfan Economeg Iechyd Abertawe, Prifysgol Abertawe
- Dr Mari Jones, Canolfan Economeg Iechyd Abertawe, Prifysgol Abertawe
- Dr Bablin Molik, Prif Weithredwr, Sight Cymru
- Ms Rhianon Reynolds, Ymgynghorydd Offthalmolegydd Aneurin Bevan UHBSali Davies, Prif Weithredwr, Optometreg Cymru
